Sri Lanka was de eerste bestemming buiten Europa waar ik helemaal alleen naartoe reisde en de prachtige natuur, het weer en de gastvrije mensen daar hebben mijn hart gestolen. Ik ben er in totaal een maand geweest en ik zou zo teruggaan. Net zoals bij elke reis zijn er met diabetes type 1 wat extra uitdagingen in Sri Lanka, en ik geef je in dit artikel tips over hoe je daar het beste mee om kunt gaan.
Welke uitdagingen zijn er in Sri Lanka als je diabetes type 1 hebt?
Hieronder bespreek ik een paar dingen die voor problemen kunnen zorgen bij diabetes type 1 en reizen. Allemaal dingen die met wat extra voorbereiding (meestal) goed te managen zijn.
Tijdsverschil in Sri Lanka
In Sri Lanka is het in de Nederlandse zomertijd 3,5 uur later en in onze wintertijd 4,5 uur later (GMT+5:30). Als je kortgeleden gediagnosticeerd bent en je nog een vast eet- en insulineschema aanhoudt, zou ik misschien nog even wachten met een verre reis of in ieder geval eerst een afspraak maken met je diabetesteam in het ziekenhuis.
Als je een insulinepomp gebruikt, moet je de tijd op je pomp aanpassen naar de tijd van je bestemming. Meestal doe ik dit al in het vliegtuig, omdat de meeste vliegmaatschappijen het eten ook al op de eettijden van je bestemming komen brengen en je zo het snelst in het nieuwe ritme komt.
De eerste paar dagen in Sri Lanka zal blijken of je je basaalinstellingen op bepaalde tijden moet aanpassen. Houd je bloedsuikerwaarden dan ook extra goed in de gaten. Als je insulinepennen/injecties gebruikt, zijn er wat extra berekeningen nodig voor het toedienen van je insuline. Bespreek met je diabetesverpleegkundige hoe je dit het beste kunt aanpassen.
Het klimaat in Sri Lanka
Over het algemeen is het klimaat in Sri Lanka warm. De temperaturen kunnen oplopen tot 35 graden en enkel in het midden van het land (in de bergen rondom Nuwara Eliya) is het meestal wat frisser en rond de 15-18 graden.
De hitte kan je bloedsuikers verlagen, wat hoeveelheid insuline die je nodig hebt vermindert. Als je ook nog veel wandelt, zwemt of danst tijdens je reis, dan wordt dit nog minder. Zorg ervoor dat je genoeg Dextro en/of andere hypo-snacks meeneemt! Ook is er bij warme temperaturen een groter risico dat je insuline bederft; daarom neem ik altijd Frio-tasjes mee om mijn insuline koel te houden.
Het eten in Sri Lanka
Het eten in Sri Lanka is heerlijk, en ook met diabetes type 1 kun je daar gewoon van genieten. Als vegetariër waren er voor mij ook genoeg opties te vinden. Wel zijn de gerechten meestal koolhydraatrijk en ze gebruiken veel olie, dus houd er rekening mee dat de opname daardoor vertraagd kan worden (lees hier meer over de invloed van vetten op je bloedsuikers). Het is altijd handig als je weet hoe je koolhydraten moet tellen voordat je vertrekt, en je kunt zelfs alvast een aantal populaire gerechten googelen en proberen de koolhydraten te berekenen, al blijft het een kwestie van schatten.
Een aantal populaire gerechten en voedingsmiddelen in Sri Lanka:
Sri Lankaanse dahl-curry met rijst
Kottu: een gerecht van gehakte roti, groenten en olie;
Ei hoppers: dunne pannenkoekjes in de vorm van een kommetje;
Thosai / dosa: gefermenteerde pannenkoeken, meestal gemaakt van rijst en linzen;
String hoppers: een soort dunne rijstnoodles die vaak bij het ontbijt worden gegeten;
Halapa: een zoete snack van kokos, meel en suiker, gerold bladeren van de kanda plant;
Pol sambol: een pittig bijgerecht van geraspte kokosnoot met chilipoeder, ui en tomaat.
Omdat ik tijdens een groot deel van mijn reis bij een gastgezin verbleef, was dit voor mij iets lastiger, maar als je graag koolhydraatarm(er) wil eten, is het zeker mogelijk. Kies bijvoorbeeld voor een salade bij je curry's en vraag om extra groenten. Houd er wel rekening mee dat je bijna altijd een berg witte rijst bij je eten krijgt.
Voor hypo's is er geen gebrek aan vers fruit en verse smoothies. Bij bijna elk hotel of guesthouse krijg je als welkomstdrankje een sapje van een lokale vrucht zoals soursop of wood apple. Soms kwam dit goed uit omdat mijn bloedsuiker al aan de lage kant was, en soms was het beter voor mij om alleen een klein slokje te nemen. Verder had ik Dextro bij me vanuit Nederland, maar je kunt natuurlijk ook snoepjes of gedroogd fruit kopen in Sri Lanka.
Vaccinaties die je nodig hebt voor Sri Lanka
Mensen met diabetes hebben over het algemeen een lager immuunsysteem dan anderen. Het is daarom heel belangrijk dat je de juiste vaccinaties neemt voordat je vertrekt. Veel mensen laten dit achterwege, omdat ze denken dat het risico laag is. Helaas zijn er in Azië andere ziekten dan bij ons, en is het geen grote uitzondering iemand ziek wordt. Zorg dat je, ruim voordat je vertrekt, een afspraak maakt bij de GGD. Zij kunnen je adviseren over de vaccinaties die je nodig hebt.
Sri Lanka is een (bijna) malariavrij land, dus je hoeft je hier geen zorgen te maken over het nemen van malariapillen, maar je kunt wel andere ziekten oplopen die door muggen worden overgedragen. Probeer dus te voorkomen dat je geprikt wordt, bijvoorbeeld door het gebruik van DEET en een reisklamboe.
Sri Lanka binnenkomen met insuline en diabeteshulpmiddelen
Het meenemen van mijn insuline, sensoren en andere hulpmiddelen was geen enkel probleem. Er is helemaal niet naar gevraagd, ook niet bij het verlaten van het land. Ik neem altijd een medische verklaring mee en zelfs deze heb ik niet nodig gehad. Al zou ik je toch aanraden deze mee te nemen voor de zekerheid.
Verder hebben ze geen 360 bodyscanners op het vliegveld in Colombo. Je loopt door een 'gewone' röntgenscanner en als deze gaat piepen, wordt je nog een keer handmatig onderzocht. Bij mij was dit niet het geval en kon ik gewoon doorlopen, ondanks mijn sensor en insulinepomp.
Gezondheidszorg in Sri Lanka
In Sri Lanka is de gezondheidszorg van een lager niveau dan in Nederland. Type 2-diabetes komt vrij vaak voor in het land, dus er is wel insuline aanwezig. Mocht je echt insuline nodig hebben, is de kans het grootst dat je het kunt vinden in de hoofdstad Colombo. Normaal gesproken moet je een afspraak maken met een arts die een recept voor je kan uitschrijven.
Insulinepompen en sensoren zijn niet populair, dus deze zul je waarschijnlijk niet kunnen vinden in het land. Het is daarom belangrijk om te weten hoe je in geval van nood weer kunt overstappen op injecties. De medische kosten die je hebt gemaakt kun je terugvragen via je reisverzekering. Zorg ervoor dat je voor vertrek een goede verzekering hebt afgesloten, zodat het gewoon wordt vergoed.
Lees mijn andere blogs voor tips over bezienswaardigheden en activiteiten die je niet mag missen in dit mooie land!
Comentarios